Thế giới đang phụ thuộc vào Facebook như thế nào?

Cả thế giới đang phụ thuộc vào Facebook

Trong 6h đêm thứ 2, cả thế giới đã được nếm trải cảm giác cuộc sống không có Facebook và các ứng dụng của nó. 

Ở Mexico, các chính trị gia đã không thể tiếp cận, nói chuyên với các cử tri. Ở Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ, nhiều chủ cửa hàng không thể bán và liên hệ với khách hàng của họ. Hay như Colombia, các tổ chức phi lợi nhuận chuyên cứu trợ các nạn nhân của bạo lực cũng không thể làm việc bình thường khi sự cố xảy ra.

Ở các nước đang phát triển, cái giá phải trả cho việc Facebook ngừng hoạt động đặc biệt nghiêm trọng. Ở Ấn Độ, Mỹ Latinh và Châu Phi, các dịch vụ của nó về cơ bản là internet cho nhiều người - gần như là một tiện ích công cộng, thường rẻ hơn một cuộc gọi điện thoại và phụ thuộc vào phần lớn thông tin liên lạc và thương mại của cuộc sống hàng ngày.

Tại Việt Nam, dù sự cố xảy ra trong đêm nhưng cũng gây bất tiện và thiệt hại lớn cho nhiều ngưới. Nhất trong thời điểm dịch bệnh như hiện tại, rất nhiều công việc được xử lý online qua Facebook và các ứng dụng của nó khiến việc mất kết nối trở nên nghiêm trọng. Nhiều người dùng không thể sử dụng các dịch vụ khác như các trang mua sắm, tivi thông minh, các thiết bị kết nối mạng vì kết nối với tài khoản Facebook để đăng nhập.

Sự cố của Facebook cho thấy mức độ ảnh hưởng và phụ thuộc của con người vào mạng xã hội này. Facebook, Instagram, WhatsApp và Messenger từ lâu đã không chỉ là một cách để trò chuyện và chia sẻ ảnh. Chúng là những nền tảng quan trọng để kinh doanh, sắp xếp dịch vụ chăm sóc y tế, tiến hành các lớp học ảo, thực hiện các chiến dịch chính trị, ứng phó với các trường hợp khẩn cấp và hơn thế nữa.

Tại Ấn Độ, Brazil và nhiều quốc gia khác, WhatsApp đã trở nên quan trọng đối với hoạt động của xã hội đến mức các nhà quản lý nên coi nó như một "tiện ích", Parminder Jeet Singh, giám đốc điều hành tại IT for Change, một tổ chức phi lợi nhuận tập trung vào công nghệ ở Bengaluru, Ấn Độ, cho biết.

Theo ước tính từ công ty dữ liệu Sensor Tower, trên toàn thế giới trung bình có 2,76 tỷ người sử dụng ít nhất một sản phẩm của Facebook mỗi ngày.  WhatsApp được sử dụng để gửi hơn 100 tỷ tin nhắn mỗi ngày và đã được tải xuống gần sáu tỷ lượt kể từ năm 2014.

Ở Mỹ Latinh, các ứng dụng của Facebook có thể là cứu cánh ở những vùng nông thôn, nơi dịch vụ điện thoại di động chưa đến nhưng đã có internet và ở những cộng đồng nghèo, nơi mọi người không có đủ tiền để mua dữ liệu di động nhưng có thể tìm thấy kết nối internet miễn phí.

Trên khắp châu Phi, các ứng dụng của Facebook phổ biến đến mức đối với nhiều người, chúng chính là Internet. WhatsApp, ứng dụng nhắn tin phổ biến nhất của lục địa này, là đầu mối duy nhất để giao tiếp với gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, những người cùng tôn giáo và hàng xóm.

Tại thủ đô Nairobi của Kenya, bạn có thể đặt hàng bất cứ thứ gì từ giày dép, đồ trang sức đến thực vật và đồ dùng gia đình để giao hàng từ Facebook, Instagram và WhatsApp. 

Việc sử dụng WhatsApp đã phát triển đến mức có thời điểm nó chiếm gần một nửa lưu lượng truy cập internet ở Zimbabwe. Trong thời gian ngừng hoạt động hôm thứ Hai, người phát ngôn chính phủ Tanzania đã sử dụng Twitter để kêu gọi công chúng "giữ bình tĩnh".

Các cuộc khảo sát cho thấy WhatsApp được cài đặt trên hầu hết mọi điện thoại thông minh ở Brazil và hầu hết người Brazil sử dụng điện thoại đều kiểm tra ứng dụng ít nhất một lần một giờ.

Các nhà hàng nhận đơn đặt hàng, siêu thị điều phối việc giao hàng, và các bác sĩ, tiệm làm tóc và người dọn dẹp đặt lịch hẹn. Trong thời kỳ đại dịch, ứng dụng này đã trở thành một công cụ quan trọng để giáo viên dạy kèm cho học sinh ở các vùng sâu vùng xa của đất nước. Nó cũng là trung tâm của sự lan truyền thông tin sai lệch.

Ở Mexico, nhiều tờ báo ở các thị trấn nhỏ không đủ khả năng in ấn bản, vì vậy họ xuất bản trên Facebook. Thậm chí, chính quyền nhiều địa phương của Mexico còn gửi thông báo, cập nhật tình hình xã hội đến người dân thông qua Facebook. 

Quá khó khăn để thay đổi người dùng facebook

Chính sự tiện lợi, hiểu người dùng của Facebook mà nhiều người dùng sử dụng ứng dụng này như một thói quen hàng ngày. Thống kê cho thấy khoảng 69% người Mỹ trưởng thành có tài khoản Facebook. Mạng xã hội phổ biến tiếp theo, Instagram, cũng thuộc sở hữu của Facebook.

Theo một khảo sát được báo cáo mới đây, trung bình người Việt Nam dành 4 giờ 30 phút cho các nền tảng mạng xã hội như Faecbook, Instagram,... Khoảng 1/5 dân số (19%) dành hơn 7 giờ mỗi ngày để kiểm tra tài khoản mạng xã hội này, so với 2% những người sử dụng dưới 30 phút.

Facebook cũng đã bắt tay với hàng triệu doanh nghiệp, ứng dụng và trang web khác giúp thu thập thông tin, dựa trên phần mềm theo dõi mà các đối tác kinh doanh đưa vào những ứng dụng, trang web và chương trình khách hàng thân thiết. Phía sau, Facebook thu nhận dữ liệu này và cố gắng khớp nó với tài khoản trên mạng xã hội, trong một phần hồ sơ ẩn. Facebook sử dụng chúng để định hình trải nghiệm trực tuyến của người dùng internet.

Rachel Tobac - một hacker và Giám đốc điều hành Công ty SocialProof Security - cho biết, nhiều người phụ thuộc vào Facebook, WhatsApp hoặc Instagram như những phương thức liên lạc chính đến mức việc mất quyền truy cập quá lâu có thể khiến họ dễ bị bọn tội phạm lợi dụng.

Qua đây để có thể thấy, Facebook và các ứng dụng của họ đang thâm nhập rất sâu và ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống của con người trên toàn thế giới. Việc quá phụ thuộc vào một cái gì cũng để lại những ảnh hưởng tiêu cực.

Khi COVID-19 đang đẩy nhanh việc chuyển đổi số, người dùng sẽ ngày càng tham gia mạnh mẽ hơn vào các nền tảng và ứng dụng mạng xã hội. Hiện tại, Facebook vẫn là một trong những công ty có ảnh hưởng nhất trong lịch sử, với khả năng định hình chính trị và văn hóa trên toàn cầu. Nhưng có thể, điều này sẽ không còn đúng trong tương lai.