Tập đoàn Lộc Trời chậm trả hàng trăm tỷ đồng tiền mua lúa của nông dân ở An Giang

Vì sao chậm trả tiền cho nông dân?

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh An Giang, vụ đông xuân 2023 - 2024 phần lớn diện tích liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa của nông dân trong tỉnh ký kết với Tập đoàn Lộc Trời, với trên 16.070ha. Tổng số tiền mua lúa mà Tập đoàn Lộc Trời chậm thanh toán cho nông dân tại An Giang lên đến hàng trăm tỷ đồng, thời gian nợ lâu nhất đến nay gần 50 ngày.

Chiều 9/5, thông tin với phóng viên Dân Việt, đại diện Tập đoàn Lộc Trời cho biết: Vụ lúa đông xuân 2023 - 2024, Tập đoàn Lộc Trời đã thu mua lúa của bà con nông dân tỉnh An Giang với tổng giá trị gần 440 tỷ đồng. Tính đến ngày 9/5, số tiền mà Tập đoàn Lộc Trời chưa thanh toán cho bà con nông dân ở An Giang là 159,4 tỷ đồng.

Giải thích lý do việc chậm trả tiền mua lúa cho nông dân, theo đại diện Tập đoàn Lộc Trời là: "Do tập đoàn hiện chưa thu xếp kịp dòng tiền từ việc vay vốn của các ngân hàng. Trong khi đó, tiền thanh toán của khách hàng quốc tế về chậm. Năm 2024, các đối tác cũng khó trong hoạt động kinh doanh khi giá gạo biến động khiến công ty gặp khó về dòng tiền. Hiện tại, Lộc Trời đẩy nhanh tiến độ làm việc với các ngân hàng, đối tác để ưu tiên giải ngân cho nông dân và cam kết trả lãi suất 0,8% một tháng (9,6% một năm) cho nông dân từ ngày 27/4 trở về sau và mỗi tuần trả một phần và trả dứt điểm đến ngày 20/5.

Đồng thời, để hỗ trợ bà con nông dân yên tâm canh tác vụ sau, Lộc Trời đảm bảo cung cấp khoản đầu tư vật tư nông nghiệp (thuốc, phân, giống) và dịch vụ nông nghiệp theo tiến độ mùa vụ hè thu. Các khoản đầu tư đầu vụ này đều không tính lãi và được cấn trừ trực tiếp vào tiền lúa sau khi thu hoạch".

Nông dân như đang "ngồi trên đống lửa"

Ngày 9/5, phóng viên Dân Việt có mặt tại xã Vọng Thê (huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang), một trong những địa phương có diện tích liên kết sản xuất và tiêu thụ lúa lớn với Tập đoàn Lộc Trời. Theo tìm hiểu của phóng viên, chỉ tính riêng trên địa bàn xã Vọng Thê đã có 56 hộ liên kết sản xuất lúa với Tập đoàn Lộc Trời, với tổng diện tích lên đến 337,6ha. Tính đến thời điểm hiện tại, Tập đoàn Lộc Trời còn chưa trả tiền mua lúa của 35 hộ với khoảng 6 tỷ đồng.

Chia sẻ với phóng viên, nhiều hộ nông dân liên kết sản xuất lúa với Tập đoàn Lộc Trời ở xã Vọng Thê cho biết, tính đến ngày 9/5 Tập đoàn Lộc Trời đang chưa thanh toán tiền mua lúa vụ đông xuân đã gần 2 tháng và đã 2 lần hứa với người dân. Cụ thể, lần đầu vào ngày 1/4, ông Huỳnh Văn Thòn, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Lộc Trời ký "Thư ngỏ" gửi đến các Liên hiệp Hợp tác xã, Hợp tác xã và các hộ nông dân tham gia liên kết sản xuất cùng Tập đoàn, cam kết thanh toán toàn bộ tiền thu mua lúa vào trước ngày 26/4/2024 và lần thứ 2 hứa sẽ trả dứt điểm ngày 20/5/2024.

Các hộ nông dân tham gia liên kết sản xuất cùng Tập đoàn Lộc Trời cho rằng, cách giải thích của doanh nghiệp là chưa quan tâm đến quyền lợi, cũng như những khó khăn của người nông dân trồng lúa. Sau mỗi vụ mùa, người trồng lúa phải trang trải rất nhiều chi phí, đồng thời chuẩn bị xuống giống vụ lúa mới... Không tiền, nông dân phải vay nợ ngân hàng, vay tiền "nóng" bên ngoài để xoay sở trăm thứ chi phí.

Nông dân Huỳnh Văn Thiện (ấp Tân Vọng, xã Vọng Thê, huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang), bức xúc: "Tôi liên kết với Tập đoàn Lộc Trời sản xuất 12ha lúa, vụ đông xuân vừa rồi tôi bán cho Lộc Trời 94 tấn lúa giống OM 18, với giá 8.200 đồng/kg. Hiện tổng số tiền Lộc Trờichưa trả tôi trên 700 triệu đồng".

Tuy nhiên, theo ông Thiện: Gần 2 tháng qua, bán lúa xong hết, nhưng không có tiền chi trả chi phí vật tư cho các đại lý và chi phí đầu tư cho vụ hè thu, quá nóng ruột tôi đi hỏi nhân viên Lộc Trời thì được cho ứng trước 6% tiền (tương đương 42 triệu đồng). "Nông dân làm lúa vất vả, hàng năm trừ chi phí lãi cao nhất từ 20-25%, lo trang trải cuộc sống gia đình năm nào hết năm nấy. Vụ đông xuân vừa rồi lúa bị dịch bệnh phấn trắng, chi phí đầu tư phân thuốc cao, năng suất thấp, mà lúa bán mà chưa được trả tiền, nên gia đình tôi khó khăn trăm bề. Để xoay sở trả nợ vật tư, xăng dầu và đầu tư xuống giống vụ hè thu cho kịp tôi phải đi vay ngân hàng 200 triệu đồng. Nếu đến ngày 20/5, Tập đoàn Lộc Trời không trả tiền lúa đúng hẹn, chắc gia đình tôi phá sản"- ông Thiện giãi bày.

Còn nông dân Huỳnh Sơn Đông (ấp Tân Vọng, xã Vọng Thê, huyện Thoại Sơn, tỉnh An Giang) rơi vào cảnh "trăm bề khổ", khi phải thuê đất để sản xuất lúa.

Ông Đông nói: "Gia đình tôi thuê 5,8ha đất, tham gia liên kết sản xuất lúa với Tập đoàn Lộc Trời, với giá thuê 32 triệu đồng/ha/năm. Thường thu hoạch xong vụ lúa, tôi mới thanh toán tiền thuê đất và các chi phí khác. Vụ vừa rồi, ruộng lúa nhà tôi thu hoạch được trên 50 tấn bán cho Lộc Trời và nay vẫn còn chưa trả cho gia đình tôi là gần 450 triệu đồng".

Theo nhiều hộ nông dân đang bị Tập đoàn Lộc Trời chậm trả tiền mua lúa cho biết, phía Lộc Trời cũng có thiện chí khi tính lãi suất tiền chận trả và cam kết cung cấp vật tư vật tư nông nghiệp và dịch vụ nông nghiệp cho nông dân sản xuất vụ hè thu theo hình thức cấn trừ trực tiếp vào tiền lúa sau khi thu hoạch. Tuy nhiên, việc Tập đoàn Lộc Trời bội tính lần 1 và hứa tiếp lần 2, đến nay đã gần 2 tháng, khiến nhiều kế hoạch trong năm của các hộ nông dân bị "phá sản", số phần trăm lãi được tính cũng không thể bù được.

Các hộ nông dân liên kết sản xuất lúa với Tập đoàn Lộc Trời mong muốn các cơ quan chức năng vào cuộc, xử lý nếu có vi phạm cam kết giữa Tập đoàn Lộc Trời và nông dân để việc liên kết sản xuất lúa được tiếp tục lâu dài, mang lại lợi ích hài hòa cho các bên.