Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên: Ngân sách cần ít nhất 4.100 tỷ đồng mỗi năm để mua xăng dầu dự trữ

Nguồn cung xăng dầu đã giao năm 2023 ở mức 27,34 triệu m3

Phát biểu tại Phiên giải trình tình hình thị trường xăng dầu và kết quả thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp quản lý Nhà nước về xăng dầu với Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, năm 2023, trên cơ sở dự báo nhu cầu thị trường có tính đến yếu tố kinh tế phục hồi, tăng trưởng cao hơn, Bộ Công Thương đã phân giao tổng nguồn xăng dầu cho các doanh nghiệp ở mức 27,34 triệu m3/tấn. Con số này tăng 15% so với số phân giao năm 2022, nhằm bảo đảm nguồn cung xăng dầu cho thị trường trong mọi tình huống.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, 2022 là năm đặc biệt khó khăn với thị trường xăng dầu. Nguồn cung khan hiếm, đút gãy trong khi giá tăng cao và trồi, sụt thất thường với biên độ lớn, trong thời gian dài, gây nhiều rủi ro cho doanh nghiệp.

Cùng với đó, tỷ giá đồng đô la và lãi suất tín dụng liên tục tăng cao, song song là sự cố của thị trường trái phiếu doanh nghiệp; sự khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngoại tệ do các doanh... Điều này đã ảnh hưởng trực tiếp đến tiến độ và tổng mức nhập khẩu xăng dầu của các doanh nghiệp đầu mối.

Việc sản xuất xăng dầu trong nước cuối năm 2022 lại chịu ảnh hưởng trực tiếp từ việc gián đoạn nguồn cung của Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, đã gây khó khăn về nguồn cung ở một số thời điểm. 

Bộ Công Thương đã chủ động đánh giá, dự báo tình hình từ đầu năm và kịp thời có báo cáo đề xuất với Thủ tướng chỉ đạo một số giải pháp bảo đảm nguồn cung xăng dầu trong nước. Như cho phép Bộ linh hoạt lựa chọn thời điểm điều hành giá xăng dầu phù hợp, bảo đảm giá trong nước bám sát diễn biến giá thế giới. 

Bộ cũng đề xuất tăng lượng dự trữ xăng dầu quốc gia, cho phép sử dụng nguồn xăng dầu dự trữ quốc gia để bù đắp, bảo đảm cung ứng xăng dầu cho thị trường trong trường hợp nguồn cung trong nước gặp khó khăn.

Cùng với đó là đề xuất Thủ tướng chỉ đạo, thống nhất giải pháp tái cấu trúc tổng thể Công ty TNHH lọc hóa dầu Nghi Sơn. Đề xuất Thủ tướng Chỉ đạo Bộ Tài chính rà soát, tính toán lại mức chi phí kinh doanh định mức, lợi nhuận định mức trong công thức tính giá cơ sở xăng dầu phù hợp với thực tế…

Theo người đứng đầu Bộ Công Thương, về cơ bản việc cung ứng xăng dầu phục vụ sản xuất, tiêu dùng trong nước năm 2022 được bảo đảm. Tổng nguồn cung xăng dầu cung cấp cho thị trường trong đạt 25,58 triệu m3/tấn. Trong đó nhập khẩu là 8,87 triệu m3/tấn, chiếm 34% tổng nguồn cung. Số sản xuất trong nước đạt 15,69 triệu m3/tấn, chiếm 61,3% tổng nguồn cung.

Ngân sách cần tối thiểu 4.100 tỷ đồng/năm để mua xăng dầu dự trữ

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Bộ đã tích cực triển khai xây dựng phương án nâng mức dự trữ quốc gia về xăng dầu, và đã 4 lần trình Thủ tướng phê duyệt.

Theo phương án, Bộ Công Thương đề xuất từ năm 2023 - 2025, nâng mức dự trữ xăng dầu quốc gia từ 9 ngày nhập ròng hiện nay lên 15 ngày. Trong giai đoạn 2026-2030 tiếp tục nâng lên 30 ngày nhập ròng.

Để thực hiện phương án này, ngân sách nhà nước cần bố trí tối thiểu 4.100 tỷ đồng/năm để mua xăng dầu dự trữ. Tuy nhiên theo báo cáo của Bộ Tài chính, mức kinh phí trên vượt quá khả năng cân đối ngân sách nhà nước. Hiện nay, ngân sách nhà nước mới bố trí khoảng 1.500 tỷ đồng/năm để mua hàng cho toàn ngành Dự trữ quốc gia.

Bộ Công Thương và Bộ Tài chính cũng đã họp, rà soát và thống nhất tiếp tục báo cáo Thủ tướng, xem xét cho nâng dần mức dự trữ xăng dầu quốc gia theo khả năng cân đối ngân sách hàng năm và phù hợp với khả năng cho thuê kho dự trữ bảo quản của các doanh nghiệp.

Theo đó, nếu trường hợp được cho phép, mỗi năm ngân sách nhà nước sẽ bố trí mua tăng thêm 1.000 - 2.000 tỷ đồng (tương đương 1-2 ngày nhập ròng), để nâng tổng mức xăng dầu dự trữ quốc gia đến năm 2025 đạt mức tối đa theo quy định.