Hậu Covid-19: Có người bị di chứng vĩnh viễn

Hội chứng hậu Covid-19

Các kết quả nghiên cứu cho thấy, có 33% - 76% người bệnh có thể gặp triệu chứng hậu Covid-19 ít nhất 6 tháng sau đợt cấp tính bệnh; 20% người bệnh phải tái nhập viện; 80% người bệnh phải theo dõi tại cơ sở chăm sóc sức khỏe ban đầu trong vòng 2 tháng sau xuất viện.

"Hội chứng hậu Covid-19 không chỉ xảy ra ở bệnh nhân bị bệnh nặng cần nhập viện hoặc lớn tuổi có bệnh đồng mắc, mà còn gặp ở những người trẻ tuổi, khỏe mạnh và mắc bệnh nhẹ", TS.BS Nguyễn Anh Dũng thông tin.

TS Nguyễn Anh Dũng chia sẻ 2 trường hợp bị tổn thương cấu trúc phổi gặp ở người bệnh hậu Covid-19.

Trường hợp thứ nhất là bệnh nhân nữ, 30 tuổi, từng mắc Covid-19 có triệu chứng nặng, phải thở oxy dòng cao (HFNC) giai đoạn cấp. Tuy nhiên, 6 tuần sau khi khỏi Covid-19, bệnh nhân này vẫn gặp triệu chứng khó thở.

Bệnh nhân chỉ đi bộ khoảng 10 bước chân, chỉ số SpO2 đã giảm từ 96% xuống 90%, thậm chí thấp hơn. Phim CT phổi cho thấy phổi của bệnh nhân bị tổn thương dạng kính mờ. Bệnh nhân phải đi khám và điều trị hậu Covid-19 ở Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP.HCM).

Trường hợp thứ 2 là bệnh nhân nam, 48 tuổi, từng nhập viện vì viêm phổi Covid-19. Sau 8 tuần xuất viện, bệnh nhân vẫn bị khó thở dai dẳng và mệt mỏi. Trên phim chụp phổi cắt lớp vi tính với độ phân giải cao (HRCT), các bác sĩ phát hiện người đàn ông bị tổn thương phổi dạng kính mờ ngoại vi 2 bên, giãn phế quản co kéo thùy giữa và thùy dưới bên phải.

"Bệnh nhân bị tổn thương phổi dạng xơ hóa, giãn phế quản, đây là di chứng vĩnh viễn, dù điều trị nhưng khó trở về bình thường", TS Dũng nói.

Nhiều di chứng kéo dài

Theo TS.BS Nguyễn Anh Dũng, tác động lâu dài của Covid-19 sẽ ảnh hưởng đến hệ thần kinh (sương mù não, mất mùi vị kéo dài, bệnh não và đột quỵ); phổi (khó thở, ho, đau ngực, bệnh phổi hậu Covid); da (ban đỏ, mày đay); tâm thần (trầm cảm, stress sau chấn thương, lo âu, cô lập xã hội); tim mạch (hồi hộp, viêm cơ tim và màng ngoài tim, suy tim). 

Người bệnh hậu Covid-19 còn phải đối mặt với mệt, đau cơ, đau khớp, bệnh thần kinh ngoại biên, thiếu máu ngoại biên chi,…

"Con số 300.000 người khỏi Covid-19 bao gồm bệnh nhân nằm viện có triệu chứng từ nhẹ, trung bình, nặng đến nguy kịch. Vấn đề chăm sóc sức khỏe hậu Covid-19 là vấn đề nóng và rất đáng quan tâm", TS Dũng nói.

Từ năm 2021, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã chính thức đưa hậu Covid-19 vào mã bệnh tật quốc tế (U09.9). Mặc dù các dữ liệu liên quan gánh nặng bệnh tật của hậu Covid-19 vẫn chưa có báo cáo đầy đủ, một số quốc gia đã biên soạn, hướng dẫn, lập phòng khám, mạng lưới hỗ trợ bệnh nhân bị ảnh hưởng.

Thời gian tới, theo TS.BS Nguyễn Anh Dũng, TPHCM sẽ ứng dụng CNTT trong công tác quản lý, chăm sóc sức khỏe hậu mắc Covid-19, nâng cao năng lực chăm sóc sức khỏe cho người dân hậu Covid-19, đặc biệt tại các tuyến y tế cơ sở và xây dựng hướng dẫn điều trị hậu Covid-19 theo các phân tuyến điều trị với các mô hình:

Y tế cơ sở đảm nhận chăm sóc nhóm người bệnh hậu Covid-19 mức độ nhẹ; tiếp cận, phát hiện các vấn đề sức khỏe; quản lý chăm sóc; tư vấn từ xa; điều trị bằng phương pháp thực dưỡng, phương pháp điều trị không dùng thuốc, kết hợp y học hiện đại và y học cổ truyền.

Bệnh viện tuyến quận, huyện chăm sóc nhóm người bệnh hậu Covid-19 mức độ trung bình; khám lâm sàng, xét nghiệm cận lâm sàng; quản lý và chăm sóc điều trị bằng thuốc, nghiên cứu khoa học, hội chẩn chuyên khoa, ứng dụng CNTT trong quản lý chăm sóc đối tượng này.

Đối với bệnh viện chuyên khoa, đa khoa tuyến cuối chăm sóc nhóm người bệnh hậu Covid-19 mức độ nặng; khám và điều trị chuyên khoa sâu (hô hấp, tim mạch, tâm thần kinh, phục hồi chức năng..), nghiên cứu khoa học, xây dựng phác đồ điều trị, ứng dụng CNTT trong quản lý chăm sóc đối tượng này.