Doanh nghiệp xuất khẩu “than trời” vì chi phí logistics, lo khó phục hồi sau dịch

Chi phí logistics tăng khiến DN khó phục hồi sau dịch

Là DN chuyên về xuất khẩu trái cây, bà Ngô Tường Vy - Phó Giám đốc Công ty TNHH Xuất nhập khẩu trái cây Chánh Thu, cho biết, hiện cước phí logistics đã vượt ngoài tầm kiểm soát của doanh nghiệp.

"Cước vận chuyển bằng đường hàng không đang tăng hàng tuần. Chúng tôi vừa nhận được thông báo cước mới nhất là 8,2 USD/kg hàng hóa; trong khi trước đó một tuần là 7,5 USD/kg. Cước tàu sau dịch 7.000-8.000 USD/container, nay đã vọt lên 10.000 USD/container. Với giá cước tăng từ 5-10 lần như hiện tại, DN đang phải "gồng mình" sản xuất và cân đối các chi phí" – bà Vy nói.

Cũng theo bà Vy, ngoài giá cước tăng cao, DN còn gặp khó khăn khi dịch bệnh ở khu vực ĐBSCL còn diễn biến phức tạp khiến việc lưu thông hàng hóa xuất khẩu không như mong đợi.

"Trong khi nhu cầu thị trường tăng cao nhưng chi phí tăng cao, đi lại khó khăn ảnh hưởng đến tình hình tái phục hồi sản xuất của DN" - bà Vy, bày tỏ.

Ông Nguyễn Thanh Hiền, Giám đốc Công ty TNHH Công nghệ sinh học Tomcare (huyện Bình Chánh, TP.HCM) - đơn vị chuyên sản xuất, kinh doanh sản phẩm tương ớt lên men Chilica - cho hay, hiện chi phí vận chuyển bằng container đang rất cao, khiến nhiều thị trường e ngại.

"Chi phí logistics tăng cao không chỉ khiến tính cạnh tranh của DN Việt Nam trên thị trường thế giới sẽ giảm thấp, mà bên cạnh đó cũng là cản trở đối với sự phục hồi của DN sau đại dịch Covid-19", ông Hiền nói.

Bà Nguyễn Thị Thu Sắc, Tổng giám đốc Công ty TNHH Hải Nam – Doanh nghiệp chuyên về xuất khẩu thủy sản cũng tỏ ra bất lực khi chi phí logistics tăng cao quá, đang bào mòn lợi nhuận của các DN xuất khẩu. Càng lo ngại hơn, giá cước tăng cao khiến khách hàng phân vân, thêm vào đó là tình hình dịch bệnh đang có chiều hướng phức tạp khiến DN càng thêm gánh nặng với các khoản chi phí.

"Nhà nước phải đưa ra các chính sách, làm việc trực tiếp với các hãng tàu để tiết giảm chi phí vận chuyển. Còn để DN tự bơi thì không thể làm được", bà Sắc nói.

Theo tìm hiểu của Thế Giới Tiếp Thị, từ tháng 10/2021 đến nay, khi TP.HCM mở cửa kinh tế thì cũng là lúc các hãng tàu CMC, Yang Ming , OOCL, Wan Hai, Mearsk Line, Cosco, ZIM đã tăng thêm từ 2.000-5.000 USD/container 40feet, cho các tuyến dịch vụ từ Việt Nam đi Mỹ, châu Âu, Australia, Nga.

Với mức tăng như trên, hiện giá đi Mỹ đã chạm mốc 20.000 USD/container 40feet; cước của một container đến một số cảng biển tại Nga đã tăng lên mức 15.000 USD/container 40feet. Đối với container lạnh cũng đã tăng gần gấp đôi, lên 13.000-14.000 USD/container 40feet…

Vẫn chờ các giải pháp tháo gỡ

Liên quan đến chi phí logistics tăng mạnh thời gian qua, để hỗ trợ DN, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản (VASEP) cho biết đã nhiều lần gửi công văn tới các cơ quan có liên quan phản ánh những bất cập và kiến nghị giải pháp tháo gỡ. Tuy nhiên, đến nay tình trạng này vẫn chưa được cải thiện.

Bà Trần Thụy Quế Phương  - Chánh văn phòng VASEP cho hay, sau nhiều lần VASEP phối hợp Cục Hàng hải và các DN phản ánh với các hãng tàu về vấn đề giá cước tàu tăng liên tục từ 5-8 lần trong 2 năm qua. Tuy nhiên đến nay các hãng tàu vẫn chưa hạ nhiệt.

"Ngoài tuyến đi Châu Âu giá tương đối ổn định và giảm nhẹ từ 100-200 USD tùy hãng tàu, thì cước tàu đi các tuyến sang Mỹ vẫn tiếp tục tăng. Riêng tại tuyến đi Nhật Bản, cước tàu tăng mạnh trong tháng 10 - 11/2021 từ 80 – 90%/cont lần so với trước đó tùy theo từng hãng tàu, trong đó hãng tàu Wanhai tăng nhiều nhất lần gần 100%" – bà Phương cho biết.

Cũng theo đại diện VASEP, mặc dù cước tàu cao, nhưng việc đặt trước container, đặt tàu tàu cũng gặp nhiều khó khăn do thiếu container, thiếu chỗ. Các DN phải đặt tàu trước 15-20 ngày và buộc phải lên lịch sản xuất sao cho phù hợp với thời gian giao hàng và lịch chạy của tàu.

"Hiện nay, các DN còn gặp phải tình trạng các hãng tàu tự động hủy đặt chỗ trước của các DN do có DN khác đồng ý trả cước cao hơn để thế chỗ hoặc không đủ chỗ trên tàu đẩy các DN vào thế khó" – bà Phương thông tin thêm.

Ngoài ra, việc cập nhật giá tàu cũng không được các hãng thống nhất giữa các thị trường. Cụ thể, hiện giá tàu đi Mỹ sẽ được các hãng cập nhật nửa tháng/lần và DN sẽ chịu áp dụng mức giá điều chỉnh ngay thời điểm tàu chạy. Tuy nhiên, với giá tàu đi Châu Âu và Nhật thì sẽ có thời gian cập nhật dài hơn theo hàng tháng/lần.

Điều này khiến các DN bị thụ động trong việc tính vào giá thành sản phẩm làm ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của các DN.