Chưa tìm được "tiếng nói chung" giữa ngân hàng và doanh nghiệp, HoREA kiến nghị 8 giải pháp

Hiệp hội bất động sản TP.HCM vừa tiếp tục có kiến nghị gửi Thủ tướng Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, đề nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ một số quy định không còn phù hợp của Thông tư số 06/2023/TT-NHNN để thực hiện Công điện số 993/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, có 8 kiến nghị sửa đổi liên quan đến Thông tư 06 cần sớm được sửa đổi hoặc bãi bỏ.

Thứ nhất, đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét sửa đổi Thông tư 06/2023/TT-NHNN và Thông tư 10/2023/TT-NHNN theo hướng bãi bỏ khoản 8, khoản 9 và khoản 10 Điều 8 của Thông tư số 39/2016/TT-NHNN (đã được bổ sung theo khoản 2 Điều 1 Thông tư số 06/2023/TT-NHNN).

Thứ 2, HoREA đề nghị sửa đổi, bổ sung tiết (ii) điểm b khoản 2 Điều 22 Thông tư 39/2016/TT-NHNN (được sửa đổi bổ sung tại điểm c khoản 6 Điều 1 Thông tư 06/2023/TT -NHNN) theo hướng bỏ quy định tổ chức tín dụng phải quy định cụ thể việc "kiểm soát việc sử dụng vốn vay đúng mục đích".

Theo Chủ tịch HoREA, tổ chức tín dụng gần như không thể thực hiện được trách nhiệm phải "kiểm soát việc sử dụng vốn vay đúng mục đích" đối với trường hợp cho vay để thanh toán tiền góp vốn theo hợp đồng góp vốn, hợp đồng hợp tác đầu tư, hoặc hợp đồng hợp tác kinh doanh để thực hiện dự án.

Nguyên do là người sử dụng vốn vay "cuối cùng" là chủ đầu tư dự án, là "bên thứ 3", không phải là khách hàng trực tiếp vay khoản tín dụng này.

"Khi đó, ngân hàng không chỉ kiểm soát, giám sát hoạt động của bên đi vay, mà yêu cầu kiểm soát, giám sát cả hoạt động và dòng vốn của cả bên nhận góp vốn. Doanh nghiệp không phải là bên đi vay trực tiếp mà vẫn phải chịu kiểm soát của ngân hàng, phải nộp báo cáo cho nhà băng là vô lý", ông Châu lý giải.

Thứ 3, đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét bãi bỏ tiết (iii) điểm b khoản 2 Điều 22 và khoản 5 Điều 26 Thông tư 39/2016/TT-NHNN (được sửa đổi bổ sung tại điểm c khoản 6 và điểm b khoản 9 Điều 1 Thông tư 06/2023/TT -NHNN), không quy định tổ chức tín dụng "phải có biện pháp phong tỏa số tiền giải ngân vốn cho vay tại tổ chức tín dụng cho vay" đối với "trường hợp cho vay để thanh toán tiền nhằm bảo đảm thực hiện nghĩa vụ", để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với các quy định của Bộ Luật Dân sự 2015.

"Theo quy định này, khách vay tiền để góp vốn mà ngân hàng lại phong tỏa nguồn tiền thì chỉ có lợi cho ngân hàng, vì nguồn tiền vẫn nằm tại ngân hàng. Trong khi đó người nhận tiền thanh toán (chủ đầu tư) lại không được sử dụng số tiền này. Đây là những rào cản cần được nhanh chóng tháo gỡ", ông Châu đánh giá.

Thứ 4, đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét "mở rộng hơn" một số đối tượng được vay gói tín dụng 120.000 tỷ đồng bao gồm chủ đầu tư và người mua nhà thuộc các dự án nhà ở thương mại có giá bán không vượt quá 3 tỷ đồng/căn và có ưu tiên cho "người mua căn nhà đầu tiên".

Thứ 5, đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét sửa đổi, bổ sung điểm d khoản 5 Điều 16 Thông tư số 22/2019/TT-NHNN (được sửa đổi, bổ sung tại Điều 1 Thông tư số 08/2020/TT-NHNN) theo hướng gia hạn thêm 12 tháng đến hết ngày 31/10/2024, để tạo điều kiện cho tổ chức tín dụng sử dụng hiệu quả nguồn vốn huy động ngắn hạn và bảo đảm an toàn hệ thống tín dụng.

Kiến nghị thứ 6, Ngân hàng Nhà nước xem xét bãi bỏ điểm a khoản 8 Điều 4 Thông tư 16/2021/TT-NHNN để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất với khoản 2 Điều 1 Nghị định số 65/2022/NĐ-CP (sửa đổi khoản 2 Điều 5 Nghị định 153/2020/NĐ-CP) cho phép tổ chức tín dụng được mua trái phiếu doanh nghiệp có mục đích để cơ cấu lại các khoản nợ của chính mình.

Thứ 7, đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét hướng dẫn các ngân hàng thương mại về cách hiểu và có thể vận dụng, "nới một chút" các "điều kiện vay vốn" trên cơ sở cần xem xét sửa đổi, bổ sung Điều 7 Thông tư 39/2016/TT-NHNN để hỗ trợ và tạo điều kiện cho các chủ đầu tư dự án bất động sản, nhà ở thương mại, người mua nhà, nhà đầu tư được tiếp cận tín dụng thuận lợi hơn trong tình hình thị trường bất động sản vẫn còn rất khó khăn hiện nay.

Kiến nghị cuối cùng, đề nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các các tổ chức tín dụng tiếp tục thực hiện Thông tư 02/2023/TT-NHNH trong một thời gian nhất định nữa.

"Thông tư 02/2023/TT-NHNN có vai trò, vị trí rất đặc biệt, là "giải pháp khác thường" để xử lý "tình thế bất thường", nên HoREA đề nghị Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các các tổ chức tín dụng tiếp tục thực hiện thông tư này cho đến khi nền kinh tế phục hồi và tăng trưởng trở lại bình thường", ông Châu đề xuất.